Nobelova nagrada – od sjaja do očaja! Negiranje genocida na najvišem nivou
Teško se može reći da je dodjela Nobelove nagrade nekada izazvala toliko kritika kao ovogodišnja za oblast književnosti čovjeku koji je javno negirao genocid u Srebrenici, držao govor na sahrani Slobodanu Miloševiću i relativizirao zločine u BiH.
Nobelova nagrada za književnost se zasniva na cjelokupnom opusu autora. A ne ulazeći u književni opus Petera Handkea, ovogodišnjeg laureata, njegovi javno izneseni stavovi o genocidu u Srebrenici i ulozi Slobodana Miloševića u zločinima u potpunosti bacaju sjenu na onu plemenitost i inicijalnu ideju zbog koje se dodjeljuje Nobelova nagrada.
Nagrada koja treba da inspiriše i motiviše dodijeljena je čovjeku koji je negirao monstruozne zločine tokom agresije na BiH, koji je nakon tih zločina posjećivao mjesta stradanja u društvu saučesnika zločina. Sada se postavlja pitanje: Koliko će dodjela nagrade Handkeu ohrabriti i inspirisati dalje negiranje genocida? Koliko će dodjela Nobelove nagrade Handkeu utjecati na relativiziranje zločina?
S obzirom na ulogu i globalni značaj Nobelove nagrade, mnogi su saglasni da je spomenuta nagrada Handkeu negiranje genocida na najvišem nivou. Tu činjenicu su prepoznale neke države kao Albanija, Kosovo, Turska i Hrvatska, koje neće poslati svog predstavnika na večerašnju dodjelu Nobelovih nagrada u Štokholmu
.
BiH takođe rneće imati svog predstavnika, a udruženja žrtava večeras će i protestvovati u glavnom gradu Švedske tim povodom. Svoj protest zbog Handkea iskazali su slavni novinari Roy Gutman, Christian Amanpour, Peter Mass i mnogi drugi. Oglasila se također i bivša američka ambasadorica u UN-u Samantha Power koja je izvještavala iz BiH tokom rata.
Švedski hemičara Alfred Nobel, koji je 1867. godine izumio dinamit, umro je na današnji dan prije 123 godine.
Nobel je insistirao da dinamit bude korišten isključivo u mirnodopske svrhe, a od ogromnog bogatstva koje je tim patentom zaradio ustanovio je Nobelovu nagradu, i to posthumno, kao nasljeđe za čovječanstvo, budući da nije imao vlastitih nasljednika.
Od 1901. godine, pet godina nakon smrti Alfreda Nobela, svake godine u Oslu se dodjeljuju Nobelove nagrade za mir, fiziku, hemiju, medicinu i književnost.
Nagrada za ekonomiju, koja se ne nalazi među osnovnih “Nobelovih pet” zapisanih u testamentu, dodjeljuje se od 1968. godine, kada je Švedska narodna banka obilježavala 300 godina postojanja.